Nowe obowiązki dla podatników CIT – przesyłanie JPK CIT

Już niedługo w życie wejdzie kolejny etap cyfryzacji w relacjach podatnik – organy podatkowe. Jest to element kompleksowej strategii Ministerstwa Finansów, obejmującej swoim zakresem również digitalizację rozliczeń PIT czy VAT. Tym razem zmiany dotkną rozliczeń CIT. W myśl ustawy o CIT w brzmieniu, które zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2025 r., obowiązek przesłania JPK CIT powstawać będzie co roku, w terminie złożenia zeznania podatkowego, a więc w terminie 3 miesięcy od zakończenia roku podatkowego. W pierwszej kolejności obowiązek przesyłania JPK CIT obejmie tzw. dużych podatników CIT, których rok podatkowy rozpocznie się po 2024 r. Podmioty te będą zobowiązane do przesłania do organów podatkowych pliku JPK CIT w terminie złożenia zeznania CIT-8, czyli często już do 31 marca 2026 r. 

Już obecnie obowiązują regulacje dotyczące JPK_KR, tj. jednolitego pliku kontrolnego wykorzystywanego do przekazywania organom podatkowym ksiąg rachunkowych podatnika w schemacie danych xml. Regulacje w zakresie JPK_KR obejmują wyłącznie podmioty prowadzące księgi rachunkowe za pomocą programów komputerowych.

Co istotne, dotychczas organy podatkowe mogą żądać udostępnienia struktury JPK_KR (za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej) jedynie podczas wykonywanych przez siebie zadań (czynności sprawdzających lub postępowań podatkowych). 

Zgodnie z przyjętym w ramach tzw. ustawy Polski Ład przepisami, od 1 stycznia 2025 r. wprowadzony zostanie obowiązek prowadzenia  ksiąg rachunkowych wyłącznie w formie elektronicznej i corocznego przesyłania ustrukturyzowanych informacji w nich zawartych do organów podatkowych – właśnie za pomocą struktury JPK CIT.

JPK CIT przesyłane będą bez wcześniejszego wezwania organów podatkowych. W rezultacie, organy podatkowe uzyskają regularny wgląd w rozliczenia podatników, w tym dane pozwalające – w zamierzeniu Ministerstwa Finansów - na ustalenie wyniku podatkowego CIT podatnika,  przez co będą mogły m.in. jeszcze skuteczniej typować podatników do przeprowadzenia kontroli podatkowej.

W związku z wprowadzeniem nowego obowiązku, podatnicy zobowiązani zostaną do implementacji nowych rozwiązań IT oraz do przebudowy księgi głównej i ksiąg pomocniczych w sposób, który umożliwi im wywiązanie się z przesyłania JPK CIT. Zmiana ta dotknie również podmioty świadczące usługi prowadzenia takich ksiąg.

Zgodnie z uchwalonymi przepisami przejściowymi, obowiązek przesyłania JPK CIT w ramach podatkowego rozliczenia rocznego do organów podatkowych wprowadzany będzie stopniowo, za lata podatkowe rozpoczynające się po:

• 31 grudnia 2024 r. do przekazywania JPK CIT zobowiązani zostaną:
  • podatnicy CIT, u których wartość przychodu uzyskanego w poprzednim odpowiednio roku podatkowym albo roku obrotowym przekroczyła równowartość 50 mln euro;
  • podatkowe grupy kapitałowe;
     
• 31 grudnia 2025 r., obowiązek JPK CIT obejmie pozostałych podatników VAT obowiązanych do przesyłania ewidencji JPK_VAT;
• 31 grudnia 2026 r., obligatoryjne przesyłanie JPK CIT obejmie wszystkich podatników CIT.

Celem wspomnianego na początku niniejszego artykułu projektu Rozporządzenia Ministra Finansów jest określenie zakresu dodatkowych danych, o które należy uzupełnić prowadzone księgi podlegające przekazaniu w ramach JPK CIT oraz sposób ich wykazywania w księgach. W projekcie Rozporządzenia, Ministerstwo Finansów proponuje wprowadzenie zmian w postaci:

• wprowadzenia w strukturze JPK_KR dodatkowych oznaczeń (znaczników) identyfikujących konta ksiąg stosowanych przez jednostki zobowiązane,
• wprowadzenie modyfikacji JPK_KR w zakresie informacji objętych tą schemą.

Jak Ministerstwo Finansów wskazało w uzasadnieniu do projektu rozporządzenia, wprowadzenie dodatkowych danych jest niezbędne dla zapewnienia porównywalności pomiędzy składanymi ewidencjami a sprawozdaniami finansowymi, danymi z JPK_VAT oraz informacjami z systemu KSeF.

Rozporządzenie to zostało opublikowane na stronach Rządowego Centrum Legislacji 29 listopada 2023 r. w ramach etapu uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania, jednak prace nad nim nie zostały do dzisiaj sfinalizowane. Pierwotnie, konsultacje prowadzone były do 12 grudnia 2023 r. jednakże następnie zostały przedłużone do 12 stycznia br. Proces legislacyjny związany z projektem Rozporządzenia można śledzić na stronie: Projekt (rcl.gov.pl).

Od początku lutego br. sukcesywnie publikowane są stanowiska zgłoszone w ramach ww. konsultacji, jednakże na ten moment stanowisko ustawodawcy do przedstawionych uwag nie jest jeszcze znane. W związku z powyższym, póki co, nie możemy być całkowicie pewni co do wymaganego zakresu dokumentacyjnego objętego raportowaniem JPK CIT.

Bazując na projekcie Rozporządzenia w pierwotnie opublikowanej wersji, podatnicy zobowiązani do przesyłania JPK CIT powinni swoje księgi prowadzone w formie elektronicznej (JPK_KR) uzupełnić o:

• dane identyfikacyjne kontrahenta podatnika;
• w przypadku faktur stanowiących dowód księgowy - numer identyfikujący fakturę lub fakturę korygującą w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) (Należy jednak mieć na uwadze niedawne odroczenie wejścia w życie KSeF – nowa data wejścia w życie nie jest wciąż znana – przyp. aut.);
• znaczniki identyfikujące konta rachunkowe, wykazywane według  słownika znaczników identyfikujących konta rachunkowe (określonego w treści rozporządzenia);
• dane potwierdzające nabycie, wytworzenie lub wykreślenie z ewidencji środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej:
  • w przypadku faktur stanowiących dowód księgowy - numer identyfikujący fakturę w KSeF (jw. – przyp. aut.),
  • określenie rodzaju dowodu potwierdzającego nabycie, wytworzenie lub wykreślenie z ewidencji,
  • numer NIP kontrahenta podatnika;
     
• wysokość, rodzaj i typ różnicy pomiędzy wynikiem bilansowym i podatkowym. Na podstawie informacji zawartych w uzasadnieniu do projektu rozporządzenia, rozumieć przez to należy obowiązek określenia – i to na poziomie poszczególnych zapisów:
  • kosztów podatkowych niebędących kosztem bilansowym,
  • kosztów bilansowych niebędących kosztem podatkowym,
  • przychodów podatkowych niebędących przychodem bilansowym,
  • przychodów bilansowych niebędących przychodem podatkowym,
  • przychodów niepodlegających opodatkowaniu,
  • kosztów związanych z przychodami nie podlegającymi opodatkowaniu,
  • dochodów wolnych od podatku;
     
• wysokość i rodzaj dochodu podlegającego opodatkowaniu w odniesieniu do podatników opodatkowanych ryczałtem od dochodów spółek.

W ostatnim czasie Ministerstwo Finansów poinformowało, że obligatoryjny KSeF, który miał wejść w życie 1 lipca 2024 r., zostanie wdrożony w późniejszym, nieokreślonym dotąd terminie. Przyczyną odroczenia wejścia KSeF w życie są m.in. obawy co do wydajności systemów informatycznych Ministerstwa Finansów obsługujących KSeF, wykluczające uruchomienie systemu w zaplanowanym terminie bez ryzyka negatywnego wpływu na funkcjonowanie przedsiębiorstw.

Jednocześnie, zgodnie z powszechnie dostępnymi informacjami, w zlokalizowanym w Radomiu Centrum Informatyki Resortu Finansów obecnie trwa rozbudowa serwerowni, w której znajdują się cyfrowe bazy danych Ministerstwa Finansów i Krajowej Administracji Skarbowej, o nowy obiekt Data Center. Zgodnie z publikowanymi informacjami, inwestycja ta ma zostać zakończona w 2025 r., a więc po wejściu w życie obowiązkowego przekazywania JPK CIT.

Mając na uwadze również fakt, że przepisy wprowadzające obowiązek JPK CIT były już odraczane, nie można wykluczyć, że analogicznie jak w przypadku KSeF, Ministerstwo Finansów przeprowadzi audyt gotowości technicznej na wdrożenie JPK CIT. Póki co jednak, Ministerstwo Finansów nie wydało żadnego komunikatu, który wskazywałby na odroczenie terminu wejścia w życie JPK CIT. 

Jeżeli obowiązek dotyczący przesyłania JPK CIT nie zostanie ponownie odroczony, tzw. dużym podatnikom oraz podatkowym grupom kapitałowym pozostanie niewiele czasu na dostosowanie systemów informatycznych i księgowych do nowych wymogów. Niedostosowanie systemu informatycznego do wymagań, skutkować może przede wszystkim brakiem technicznej możliwości przekazania pliku do organów podatkowych oraz potencjalnymi sankcjami na gruncie Kodeksu Karnego Skarbowego.

Proces dostosowania do JPK CIT może wymagać podjęcia zmian w metodologii księgowania, tak aby zawrzeć w niej wszystkie wymagane elementy (których dokładny zakres póki co nie jest znany w związku z niedokończonymi pracami nad projektem Rozporządzenia). Co istotne, planowany zakres danych do nowej zaktualizowanej JPK_KR w ramach regulacji dotyczących JPK CIT wymagać będzie przebudowy zarówno księgi głównej, jak i ksiąg pomocniczych.

Eksperci KPMG są gotowi, żeby wesprzeć Państwa w przygotowaniu się i praktycznym wdrożeniu zmian.