W błędzie jest ten kto myśli, że kolejne odroczenie przepisów o WHT to jedyne, co nas czeka w trakcie 2021 roku.
W tej kwestii od 1 stycznia zmienia się bowiem również właściwość urzędu do spraw podatku u źródła. Ponadto, Ministerstwo Finansów zapowiedziało przeprowadzenie dalszej nowelizacji przepisów dotyczących WHT. Jedno jest jednak pewne – płatnik podatku źródła nadal musi dochowywać należytej staranności.
Dwa i pół roku odraczania przepisów stało się faktem po tym, jak 30 grudnia 2020 r. w Dzienniku Ustaw opublikowane zostały rozporządzenia przewidujące odroczenie nowych zasad poboru podatku u źródła w podatkach dochodowych. Uwzględniając wyjątkowe uwarunkowania prowadzenia procesu legislacyjnego, w szczególności ograniczenia związane z pandemią COVID-19, zdecydowano się na wydanie rozporządzeń, na podstawie których wyłączony został mechanizm obowiązkowego poboru podatku u źródła według stawki krajowej, z prawem do zwrotu całości bądź części podatku (tzw. mechanizm WHT pay and refund). Mechanizm pay and refund został zawieszony na kolejne 6 miesięcy, tj. do 30 czerwca 2021 r.
Bez wątpienia odroczenie problematycznych regulacji, w połączeniu z informacją o trwających konsultacjach zmierzających do przeprowadzenia w trakcie 2021 r. nowelizacji przepisów dotyczących WHT, jest dla płatników dobrą informacją.
Pomimo wciąż niejasnej sytuacji, zmiany mają dotyczyć złagodzenia zakresu podmiotowego oraz przedmiotowego procedury poboru wspomnianego podatku według nowego mechanizmu. Wśród proponowanych zmian znajduje się również:
- rozszerzenie zakresu opinii o stosowaniu zwolnienia (ang. WHT clearance opinion) o zwolnienia i stawki obniżone stosowane na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (tym samym opinia ma zyskać nową nazwę – opinia o stosowaniu preferencji),
- wskazanie na szczeblu ustawy, że standard należytej staranności jest wyższy w przypadku płatności do podmiotów powiązanych,
- zmiana w zakresie podpisywania oświadczenia o stosowaniu preferencji (WH-OSC), tj. powinno być podpisane zgodnie z zasadami reprezentacji, a nie przez cały zarząd.
Poza nowelizacją zmian w przepisach, Ministerstwo Finansów potwierdziło, że trwają prace nad ostateczną wersją objaśnień, których projekt ukazał się 19 czerwca 2019 r.
Warto zwrócić uwagę, że od początku roku weszła w życie zmiana właściwości wyspecjalizowanych urzędów skarbowych. Od 1 stycznia 2021 r. jeden naczelnik urzędu skarbowego – Naczelnik Lubelskiego Urzędu Skarbowego w Lublinie – odpowiada za obsługę wszystkich podatników i płatników z obszaru całego kraju w sprawach podatku u źródła. Organ ten jest również właściwy miejscowo w sprawach stwierdzenia nadpłaty zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych pobieranego przez płatników, na wniosek będącego nierezydentem podatnika tego podatku.
Natomiast w dalszym ciągu pozostają w mocy regulacje zobowiązujące płatników do dochowywania należytej staranności przy weryfikacji warunków umożliwiających stosowanie zwolnień bądź preferencyjnych stawek podatku. Sankcje za niedochowanie należytej staranności są wysokie. Płatnik narażony jest nie tylko na zapłatę podstawowej stawki WHT (najczęściej 20% lub 19%) wraz z odsetkami za zwłokę, ale również dodatkowego zobowiązania podatkowe na poziomie 10% wartości brutto należności podlegających WHT. Niezależnie od powyższych sankcji, organy w stosunku do osób indywidualnych mogą stosować kary na podstawie przepisów karnoskarbowych.
Nie jest zatem do końca jasne, jakie obowiązki i od kiedy będą ciążyć na płatniku zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych (WHT). Z dużą dozą prawdopodobieństwa powyższe wątpliwości będą nam towarzyszyć nie tylko w czasie nowego, 2021 roku. Jedno jest pewne, płatnik musi dochować należytej staranności, przy czym wartym rozważenia rozwiązaniem już dziś może okazać się zabezpieczenie pozycji zarówno podatnika, jak i płatnika, poprzez wystąpienie o opinie o stosowaniu zwolnienia, której uzyskanie zdecydowanie ułatwi rozliczanie WHT od wypłacanych na rzecz nierezydentów należności. Czas na wydanie takiej urzędowej opinii może przekraczać pół roku, zatem warto się w tej kwestii pośpieszyć.
