Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesisleri için 2011 yılında uygulamaya alınan döviz bazlı YEKDEM tarifesi 30 Haziran 2021 tarihine kadar işletmeye alınan santraller için geçerli. Bu kapsama giren yenilenebilir enerji tesisleri, ABD Doları bazındaki tarife üzerinden işletmeye alındıkları yıldan itibaren on yıl süreyle satın alım garantisinden yararlanma hakları bulunmakta.
29 Ocak 2021 tarihli ve 3453 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca 1 Temmuz 2021 tarihi itibarıyla işletmeye alınan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesisleri ise Türk Lirası bazlı YEKDEM tarifesi üzerinden satın alım garantisinden yararlanma hakkına sahipler.
Bununla birlikte, Türkiye’de halen üretimin önemli kısmı günlük ve saatlik fiyatların belirlendiği borsa olan spot piyasada Türk Lirası üzerinden fiyatlanıyor.
2021 yılında, elektrik talebindeki artış ile birlikte hidroelektrik santrallerinin istenilen seviyede üretim gerçekleştirememesi, küresel ölçekte doğal gaz ve kömür fiyatlarında artışların gerçekleşmesi spot piyasadaki aylık ortalama elektrik fiyatlarının dönem içerisinde ABD Doları bazında %86 civarında artmasına yol açmıştır. Bu açıdan bakıldığında 2021 yılında belirli dönemlerde aylık ortalama piyasa takas fiyatları eski YEKDEM tarifesini geride bıraktığı görülmektedir.
Yeni YEKDEM fiyatları 2022 yılından itibaren uygulanacak olsa da, mevcut fiyatlar eskalasyona tabi tutulmadan 2021 yılında uygulanmış olsaydı Yeni YEKDEM fiyatlarının spot piyasa fiyatlarının oldukça altında seyretmesi söz konusu olacaktı.
- Her iki grafikte de ağırlıklı ortalama spot piyasa fiyatları EPİAŞ üzerinden Gün Öncesi Piyasası ABD Doları piyasa takas fiyatı verileri ile aynı döneme ait işlem miktarları dikkate alınarak TL/USD kuru üzerinden hesaplanmıştır.
- Yenilenen YEKDEM fiyatları 29 Ocak 2021 tarihli ve 3453 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca ve ilgili dönemlerdeki ortalama kur dikkate alınarak hesaplanmıştır.
Yazarlar
Erman Durmaz - Denetim ve Güvence Hizmetleri Direktörü, Elektrik ve Altyapı Sektör Lideri
Ozan İnce - Sermaye ve Borç Danışmanlığı, Kıdemli Müdür