Ministarstvo finansija Srbije je donelo Pravilnik o izmenama i dopunama Pravilnika o porezu na dodatu vrednost (Pravilnik), koji je objavljen u Službenom glasniku Republike Srbije broj 65/2024 od 2. avgusta 2024. godine.
Izmene se primenjuju od 1. septembra 2024. godine, osim odredaba koje se odnose na iskazivanje podataka u Obrascu POPDV, koje će se primenjivati počev od podnošenja poreskih prijava za poreske periode koji počinju od 1. septembra 2024. godine.
Najznačajnije novine su prikazane u nastavku.
Izmena poreske osnovice
Propisano je da primalac dobara i usluga koji je poreski dužnik za izvršeni promet (npr. promet iz oblasti građevinarstva, promet stranog lica koje nije registrovano za PDV) može da smanji iznos obračunatog PDV za oporezivi promet dobara i usluga, ukoliko je sačinio interni račun i ispravio odbitak prethodnog poreza.
Posedovanje dokumenta o smanjenju osnovice više nije uslov za smanjenje obračunatog PDV.
Ako primalac dobara i usluga koji je poreski dužnik za izvršeni promet nema pravo na odbitak prethodnog poreza, obračunati PDV može smanjiti ako poseduje dokument o smanjenju osnovice i ako je sačinio interni račun.
Napred navedeni uslovi se primenjuju i u slučaju kada naplaćeni/plaćeni avans prestane da se smatra avansom u potpunosti ili delimično, pri čemu se smanjenjem osnovice ne smatra situacija kada avans postane deo naknade za promet.
Račun kao uslov za ostvarivanje prava na poresko oslobođenje sa pravom na odbitak prethodnog PDV
U slučaju kada je za primenu poreskog oslobođenja kao uslov propisano posedovanje računa, odnosno računa overenog od strane nadležnog carinskog organa, smatraće se da je ovaj uslov ispunjen ako je račun izdat, odnosno overen zaključno sa 10. kalendarskim danom meseca koji sledi poreskom periodu u kojem je promet izvršen.
Smanjenje osnovice kod avansa
Propisano je da i u slučaju kada se osnovica po osnovu avansa za promet dobara, odnosno usluga, naknadno smanji, obveznik PDV kome je izvršen taj promet dužan je da ispravi, odnosno smanji odbitak prethodnog poreza koji je po tom osnovu ostvario.
Slučajevi u kojima nema obaveze izdavanje računa
Ukinuta je odredba da PDV obveznik u poreskom periodu u kom primi avansnu uplatu i izvrši promet dobara i usluga za koji je primio avansnu uplatu, nema obavezu izdavanja računa po osnovu primljene avansne uplate, već samo račun za izvršen promet dobara i usluga, a čime je izvršeno usklađivanje sa odredbama propisa o elektronskom fakturisanju.
Izdavanje dokumenta o smanjenju/povećanju naknade/osnovice (tzv. knjižno pismo)
Pored već propisanih obaveznih elemenata knjižnog pisma, kao dodatni element uvodi se podatak o datumu povećanja naknade, odnosno osnovice, ako do povećanja nije došlo na datum izdavanja dokumenta o povećanju.
Obavezni elementi knjižnog pisma primenjuju se i u slučaju smanjenja avansa.
Promena poreskog dužnika nakon avansnog plaćanja
Ukinuta je obaveza obveznika PDV da stornira avansni račun, ali ima pravo da izvrši ispravku obračunatog PDV ako poseduje dokument primaoca da je izvršio ispravku odbitka prethodnog poreza, odnosno da PDV po avansnom računu nije koristio kao prethodni porez.
Izdavanje računa za više prometa jednom licu
Propisano je da obveznik PDV može da izda jedan račun za više prometa dobara i usluga izvršenih jednom licu istog dana, ako je poreska obaveza za sve promete nastala istog dana.
I dalje se može izdati jedan račun, uključujući i elektronsku fakturu, za više pojedinačnih isporuka izvršenih jednom licu u poreskom periodu ali se propisuje rok za izdavanje elektronske fakture u ovom slučaju i to 8 kalendarskih dana od dana isteka poreskog perioda.
Izdavanje računa za promet objekata, ekonomski deljivih celina
Propisano je da se za promet objekata, ekonomski deljivih celina u okviru objekata i vlasničkih udela izdaje poseban račun, a što je definisano i poslednjim izmenama propisa o elektronskom fakturisanju.
Interni račun za promet dobara i usluga za koji je primalac poreski dužnik
Propisane su dve vrste internih računa:
- Interni račun – strano lice i
- Interni račun – obveznik PDV.
Uvodi se rok za izdavanje internog računa i to osam dana od dana isteka poreskog perioda.
Interni računi se izdaju za smanjenja i povećanja naknade za promet dobara i usluga, plaćanja avansa i smanjenja avansa.
Pored već propisanih obaveznih elemenata internog računa uvode se dodatni obavezni elementi: broj povezanog internog računa, datumu smanjenja naknade ili avansa i opis.
Najznačajnije izmene u vezi PDV evidencija
• Kamata na depozite po viđenju se prikazuje u PDV evidencijama.
• U opštoj evidenciji potrebno je evidentirati i podatke o iznosu PDV koji se može, odnosno koji se ne može odbiti kao prethodni porez i ispravkama odbitka prethodnog poreza (povećanju, odnosno smanjenju).
• Novim članovima Pravilnika propisuju se podaci koje evidencija o iznosu PDV koji se može, odnosno koji se ne može odbiti mora da sadrži, kao i obavezni podaci evidencije o ispravkama odbitka prethodnog poreza – povećanju, odnosno smanjenju. Posebno ističemo da se u posebnoj evidenciji o ispravkama odbitka prethodnog poreza iskazuju, između ostalog, povećanja prethodnog poreza po osnovu sticanja prava na odbitak zbog naknadnog prihvatanja elektronske fakture.
• Podaci u opštim evidencijama se evidentiraju odvojeno po poreskim stopama.
• Podatak o PDV plaćenom pri uvozu dobara koji se može odbiti kao prethodni porez više nije obavezan element evidencije za uvoz dobara, jer se taj podatak vodi u evidenciji o iznosu PDV koji se može, odnosno ne može odbiti.
• U evidenciji koja se odnosi na nabavku dobara i usluga, osim nabavke dobara i usluga od poljoprivrednika, podaci se evidentiraju po vrstama računa: elektronskim fakturama, fiskalnim računima i drugim računima.
• Uvodi se posebna evidencija o storniranju dokumenata: računa za promet, dokumenta o povećanju, odnosno smanjenju naknade za promet, avansnog računa, dokumenta o smanjenju avansa, internog računa i propisuju podaci koje ova evidencija treba da sadrži.
• Propisuju se podaci koje treba da sadrži posebna evidencija koja se odnosi na opremu i objekte za vršenje delatnosti, odnosno ulaganja u objekte za vršenje delatnosti.
Iskazivanje podataka u POPDV obrascu
• Podaci o smanjenju iznosa osnovice, odnosno PDV po osnovu storniranja računa za promet dobara i usluga više se ne unose u polje 3.6 POPDV obrasca.
• Posebno su definisana pravila za popunjavanje POPDV obrasca u slučaju storniranja računa, pri čemu se povećanje, odnosno smanjenje osnovice i PDV, odnosno naknade iskazuje u odgovarajućim poljima POPDV obrasca u zavisnosti od dokumenta koji je storniran.
• Precizirano je da se iznos PDV obračunat za promet dobara i usluga koji se unosi u polja 3a.1 do 3a.3 obrasca, umanjuje za iznos PDV obračunatog po osnovu naplaćenog avansa za taj promet, nezavisno od toga da li je po osnovu naplaćenog avansa nastala poreska obaveza u istom poreskom periodu ili u poreskom periodu različitom od perioda u kojem je izvršen takav promet.
• Propisano je da se u slučaju smanjenja avansa, podatak o osnovici ne iskazuje u obrascu, dok se podatak o iznosu PDV iskazuje u odgovarajućem polju obrasca.
KPMG stručnjaci vam stoje na raspolaganju za bilo kakvo razjašnjenje ili podršku. Slobodno nas kontaktirajte na tax@kpmg.rs.
Za prethodna izdanja KPMG Poreskih vesti možete posetiti sledeću internet stranicu:
KPMG Poresko-pravno odeljenje
KPMG d.o.o. Beograd
Milutina Milankovića 1J
11 070 Beograd, Srbija
T: +381 11 20 50 500
F: +381 11 20 50 550
tax@kpmg.rs
