Narodna Skupština Republike Srbije je dana 26. novembra 2020. godine usvojila Zakon o izmenama i dopunama Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji (u daljem tekstu: Zakon o izmenama ZPPPA) koji je objavljen u Službenom glasniku Republike Srbije br. 144 od 27. novembra 2020. godine.

Zakon o izmenama ZPPPA stupio je na snagu 5. decembra 2020. godine.

Najznačajnije usvojene izmene:

Status otvorenog investicionog fonda/alternativnog investicionog fonda

Zakonom o izmenama ZPPPA utvrđuje se kao posebna kategorija poreskog obveznika, pored fizičkog i pravnog lica, otvoreni investicioni fond/alternativni investicioni fond (Fond), koji ima sva zakonom definisana prava i obaveze iz poreskopravnog odnosa.

Društvo za upravljanje fondom, u ime i za račun Fonda, ispunjava sve poslove u vezi sa poreskim obavezama (podnosi registracionu prijavu, podnosi poreske prijave, prima akte, vodi poslovne knjige i evidencije, plaća poresku obavezu i dr.).

Poreske obaveze Fonda ispunjavaju se iz imovine Fonda, a ukoliko Fond prestane da postoji njegovu obavezu ispunjava društvo za upravljanje Fondom.

Takođe, Fond je dužan da prijavu za registraciju sedišta, preko društva za upravljanje Fondom, podnese sedištu Poreske uprave (Centrali PURS) u roku od 5 dana od dana upisa u propisani registar.

Dostavljanje akta Fondu vrši se na adresu sedišta društva za upravljanje Fondom, odnosno na posebnu adresu za prijem pošte, i smatra se dostavljenim kada se uruči odgovornom licu Društva za upravljanje Fondom, punomoćniku/poreskom punomoćniku ili zaposlenom kod društva za upravljanje Fondom.

Ovim izmenama se suštinski prepoznaju i fondovi koji nemaju status pravnog lica kao poreski entiteti i uklanjaju poreske prepreke za njihovo funkcionisanje.

Podnošenje zahteva za preknjižavanje/povraćaj/odlaganje poreza u elektronskom obliku

Predviđa se da poreski obveznik zahtev za povraćaj više ili pogrešno plaćenog poreza, odnosno sporednih poreskih davanja, kao i za refakciju, odnosno refundaciju poreza, odnosno namirenje dospelih obaveza putem preknjižavanja poreza podnosi u elektronskom obliku putem portala Poreske uprave ili u pismenom obliku (neposredno ili putem pošte).

Dodatno, predviđa se mogućnost podnošenja zahteva za odlaganje plaćanja poreza u elektronskom obliku putem portala Poreske uprave.

Navedeno će se primenjivati počev od 01.01.2021. godine, do kog datuma će PU obezbediti tehničke uslove za ovakav način prihvata zahteva.

Poreski identifikacioni broj (PIB)

Zakon o izmenama ZPPPA predviđa da se, izuzetno, PIB dodeljuje pravnom licu čiji osnivač ima dospele, a neizmerene poreske obaveze:
1. U iznosu do 100.000 dinara ukoliko ove obaveze budu izmirene u roku od 8 dana od podnošenja zahteva za dodelu PIB-a, odnosno ako u tom roku bude pružena neopoziva bankarska garancija ili menica avalirana od strane poslovne banke, ili
2. Koje su nastale u vezi sa obavljanjem delatnosti, odnosno obaveze privrednih subjekata koji su brisani iz propisanih registra pravnosnažnom odlukom nadležnog organa u postupku stečaja.

Zabrana registrovanja promena kod Agencije za privredne registre (APR)

APR ne može izvršiti registrovanje sticanja udela ili akcija u privrednom društvu, odnosno osnivanje novih privrednih subjekata, kada se kao osnivač upisuje pravno lice ili preduzetnik nad kojima je uspostavljena mera:
1. zabrane registrovanja promena kod APR-a za vreme trajanja poreske kontrole, uključujući i radnje Poreske policije,
2. privremenog oduzimanja PIB-a.

Dostavljanje poreskog akta

U slučaju dostavljanja poreskog akta slanjem preporučene pošiljke, ponoviće se slanje poreskog akta kada uručenje nije bilo moguće, a isti se smatra dostavljenim 15. dana od dana predaje poreskog akta pošti, bez obzira da li je bilo moguće uručenje poreskom obvezniku.

Fizičkom licu koje podnosi poreske prijave elektronskim putem, preko portala Poreske uprave, poreski akt se može dostaviti u elektronskom obliku, bez njegove dodatne saglasnosti.

Dostavljanje poreskih akata fizičkim licima koja poreske prijave podnose u papiru, vrši se elektronskim putem, samo ako se lice saglasi sa tim načinom dostavljanja.

Dodatno, elektronsko dostavljanje akta koji donosi nadležni organ jedinice lokalne samouprave, moguće je ako se poreski obveznik registruje za taj način dostavljanja shodno zakonu koji uređuje elektronsku upravu. U ovom slučaju nije neophodna dodatna saglasnost obveznika.

Odlaganje plaćanja dugovanog poreza u cilju ublažavanja ekonomskih posledica pandemije

Odlaganje plaćanja dugovanog poreza, odnosno nedospelih poreskih obaveza u cilju ublažavanja ekonomskih posledica prouzrokovanih pandemijom, višom silom, odnosno drugim vanrednim događajem nastalim u toku kalendarske godine, odobrava se na način i pod uslovima koje utvrdi vlada.

Pomenuta odredba primenjuje se počev od kalendarske godine u kojoj je Zakon o izmenama ZPPPA stupio na snagu, dakle od 2020. godine (retroaktivno dejstvo).

Izmirenje poreske obaveze

Predviđa se novi način izmirenja poreske obaveze i to izmirenje davanjem umesto plaćanja, tj. zamenom ispunjenja. Ovaj način izmirenja poreske obaveze biće moguć u situaciji kada je dospela poreska obaveza veća od 50.000.000 dinara, pod uslovima i na način koje utvrdi Vlada odlukom, u slučajevima kada postoji interes Republike Srbije za sticanje predmetne imovine.

Danom namirenja poreske obaveze putem davanja umesto plaćanja, odnosno zamenom ispunjenja smatra se dan overe sporazuma kojim je realizovana odluka Vlade o uslovima i načinu takvog izmirenja poreske obaveze.

Izmirenje poreske obaveze davanjem umesto plaćanja, tj. zamenom ispunjenja primenjuje se i na poreske obaveze dospele za plaćanje do dana stupanja na snagu Zakona o izmenama ZPPPA, kao i na poreske obaveze obuhvaćene sporazumima i rešenjima o odlaganju plaćanja po tom osnovu, a koji su odobreni do dana stupanja na snagu Zakona o izmenama ZPPPA.

Oduzimanje robe u postupku kontrole

Zakonom o izmenama ZPPPA predviđa se uz postojeće dodatno i mera oduzimanja robe u postupku kontrole, ukoliko se dobra skladište i smeštaju u poslovnim prostorima i prostorijama o kojima Poreska uprava nije obaveštena.

Vanbilansno računovodstvo koje vodi Poreska uprava

Precizira se sadržina vanbilansnog računovodstva koje vodi Poreska uprava, na način da vanbilansno PU vodi, između ostalog, i podatke o neplaćenim obavezama:

- poreskih obveznika nad kojima je stečajni postupak okončan putem bankrotstva u skladu sa zakonom kojim se uređuje stečajni postupak.

U vanbilansnom poreskom računovodstvu vode se takođe i preplate poreskih obveznika za koje je nastupila zastarelost, kao i preplate poreskih obveznika, koji su saglasno drugim propisima brisani iz propisanog registra, kao i kupovinom poreskog obveznika u postupku stečaja ili nakon okončanja stečaja bankrotstvom.

Poreska uprava će po službenoj dužnosti prenositi u vanbilansno poresko računovodstvo preplate, po saznanju o brisanju poreskog obveznika iz propisanog registra.

Ovakve preplate će se voditi po poreskom obvezniku i pojedinačnom uplatnom računu javnih prihoda.

Poreska prevara u vezi sa PDV-om

Zakonom o izmenama ZPPPA menja se postojeće poresko krivično delo neosnovano iskazivanje iznosa za povraćaj poreza i poreski kredit u delo poreske prevare u vezi sa PDV.

Poreska prevara u vezi sa PDV, definisana je kroz dva oblika prevare:

1. Neosnovano iskazivanje PDV povraćaja ili PDV kredit

Naime, poreski obveznik koji u nameri da on ili drugo lice, u prethodnih 12 meseci ostvare pravo na neosnovani povraćaj PDV ili PDV kredit, podnese jednu ili više PDV prijava neistinitog sadržaja, a iznos povraćaja ili poreskog kredita prelazi milion dinara, kazniće se zatvorom od jedne do pet godina i novčanom kaznom.

2. Izbegavanje plaćanja PDV

Poreski obveznik koji u nameri da on ili drugo lice, u prethodnih 12 meseci potpuno ili delimično izbegnu plaćanje PDV, ne podnese jednu ili više PDV prijava, podnese jednu ili više PDV prijava neistinitog sadržaja ili ko u istoj nameri na drugi način izbegne plaćanje PDV, a iznos poreza čije se plaćanje izbegava prelazi milion dinara, kazniće se zatvorom od jedne do pet godina i novčanom kaznom.

Ako iznos PDV za plaćanje ili PDV povraćaja/PDV kredita prelazi pet miliona dinara, učinilac će se kazniti zatvorom od dve do osam godina i novčanom kaznom.

Ako iznos PDV za plaćanje ili PDV povraćaja/PDV kredita prelazi petnaest miliona dinara, učinilac će se kazniti zatvorom od tri do deset godina i novčanom kaznom.

Dodatno, predviđa se izricanje mera bezbednosti zabrane vršenja poziva, delatnosti i dužnosti od jedne do pet godina, fizičkom licu, preduzetniku i odgovornom licu u pravnom licu - poreskom obvezniku za poresku prevaru u vezi PDV-a.

Poreski prekršaji

Vrši se usklađivanje ZPPPA u delu prekršaja u vezi sa predloženim izmenama i dopunama ovog zakona.

KPMG tim Vam stoji na raspolaganju za sva pitanja u vezi primene novih odredaba ZPPPA.

KPMG stručnjaci vam stoje na raspolaganju za bilo kakvo razjašnjenje ili podršku. Slobodno nas kontaktirajte na tax@kpmg.rs

Za prethodna izdanja KPMG Poreskih vesti možete posetiti sledeću internet stranicu:

KPMG Poreske vesti

KPMG Poresko-pravno odeljenje

KPMG d.o.o. Beograd
Milutina Milankovića 1J
11 000 Beograd, Srbija
T: +381 11 20 50 500
F: +381 11 20 50 550
tax@kpmg.rs

home.kpmg/rs