Geneza nowelizacji
Ogłoszona nowelizacja Ordynacji podatkowej w zakresie oprocentowania nadpłaty podatku jest wynikiem wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z dnia 8 czerwca 2023 r. w sprawie C-322/22, wydanego na rzecz klienta reprezentowanego przez KPMG. W przedmiotowym wyroku TSUE wskazał na niezgodność z prawem unijnym przepisów ograniczających lub wręcz wyłączających możliwość uzyskania oprocentowania nadpłaty podatku powstałej w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego (TK) lub TSUE (art. 78 § 5 pkt 1 i 2 Op.).
W celu dostosowania przepisów Ordynacji podatkowej do wniosków płynących z wyroku TSUE, Ministerstwo Finansów przygotowało projekt nowelizacji ustawy, który został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji w dniu 14 czerwca 2024 r., o czym pisaliśmy wcześniej na naszym blogu. Nowe przepisy dotyczące oprocentowania nadpłat wejdą w życie już 1 maja 2025 r.
Wprowadzone zmiany
Nowelizacja ustawy w zakresie art. 78 Op. (tj. przepisu dotyczącego oprocentowania nadpłaty podatku) uchyla zakwestionowany w orzeczeniu TSUE art. 78 § 5 Op. oraz reguluje oprocentowanie nadpłaty powstałej w wyniku orzeczenia TK lub TSUE poprzez zmianę art. 78 § 3 i art. 78 § 4 Op.
W art. 78 § 3 Op. dodano pkt 3a, określający termin początkowy naliczania oprocentowania nadpłaty powstałej w wyniku wyroku TK lub TSUE, tj. od dnia jej powstania. Natomiast w art. 78 § 4 Op., który określa, że oprocentowanie z tytułu nadpłaty przysługuje do dnia jej zwrotu, wykreślono zastrzeżenie odsyłające do uchylanego § 5 pkt 2, rozszerzając tym samym zakres oprocentowania na nadpłaty powstałe w wyniku orzeczenia TK lub TSUE.
Zgodnie z nowymi regulacjami, oprocentowanie nadpłaty podatku powstałej w wyniku orzeczenia TK lub TSUE przysługuje od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku w tej sprawie. Jedynym limitem, jaki w tym zakresie będzie ograniczał podatników, będzie okres przedawnienia.
Ponadto, przedmiotowa ustawa przewiduje także przepis przejściowy, zgodnie z którym do oprocentowania nadpłat niezwróconych lub niezaliczonych na poczet zaległości podatkowych albo bieżących zobowiązań podatkowych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się nowe regulacje.
Dlaczego zmiany w Ordynacji podatkowej są aż tak istotne?
W przeszłości, w sprawach dotyczących nadpłaty podatku wynikających z wyroków TSUE, organy podatkowe oraz sądy administracyjne ograniczały możliwość uzyskania oprocentowania należnych nadpłat do 30 dni od dnia publikacji wyroku TSUE.
Doprowadziło to do skrajnej sytuacji, gdy na podstawie obowiązujących przepisów Ordynacji podatkowej, nie było możliwości uzyskania oprocentowania od nadpłaty w przypadku wniosków złożonych w terminie przekraczającym 30 dni od dnia publikacji orzeczenia TSUE. Miało to w szczególności miejsce w sprawach nadpłat stwierdzonych na rzecz funduszy z krajów trzecich, powstałych w wyniku orzeczenia TSUE w sprawie C-190/12 z 10 kwietnia 2014 r., zwłaszcza jeśli podatek został pobrany już po tej dacie. Dopiero po wyroku TSUE z dnia 8 czerwca 2023 r. w sprawie C-322/22 sądy administracyjne, a tuż po nich organy podatkowe, zaczęły co do zasady stosować wnioski płynące z ww. orzeczenia TSUE na korzyść podatników.
Zmiana przepisów Ordynacji podatkowej jest jednak krokiem, który wyklucza możliwość swobodnej interpretacji przez organy i sądy wyroku TSUE w sprawie C-322/22, jak również uniemożliwia stosowanie innych limitów oprocentowania nadpłaty powstałej w wyniku orzeczenia TK lub TSUE.
Jak możemy pomóc?
W sprawach zakończonych wyrokami TSUE, zarówno z 8 czerwca 2023 r. (C-322/22) dotyczącym oprocentowania nadpłat, jak i z 10 kwietnia 2014 r. (C-190/12), podatnicy byli reprezentowani przez Zespół KPMG. Zespół ten specjalizuje się w reprezentowaniu zagranicznych podmiotów, w tym instytucji inwestycyjnych i emerytalnych w kwestiach zwrotu nadpłat nienależnie pobranego podatku. Mamy doświadczenie w odzyskiwaniu nadpłaconych podatków dla klientów z różnych krajów, w tym spoza UE, w kwotach sięgających setek milionów złotych. Zmiany w Ordynacji podatkowej powinny zachęcić zagraniczne fundusze do składania wniosków o zwrot nadpłat wraz z odsetkami. Zapraszamy zainteresowanych do kontaktu z naszym Zespołem.