Korekty cen transferowych a VAT – Rzecznik Generalny TSUE zabiera głos

Kwestia korekt cen transferowych i ich wpływu na rozliczenia VAT pozostaje tematem kontrowersyjnym, co potwierdzają liczne sprawy trafiające przed Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Ostatnie pytania prejudycjalne (m.in. w sprawach C-726/23, C-603/24) są dowodami na to, że problem ten nie został jeszcze jednoznacznie rozwiązany.

Mimo istniejących wytycznych, praktyczne zastosowanie zasad dotyczących opodatkowania VAT korekt cen transferowych powoduje wiele niepewności wśród podatników. Zróżnicowane podejście organów podatkowych w państwach członkowskich, jak pokazują toczące się sprawy przed TSUE, wskazuje na brak jednolitości w interpretacji tych kwestii. W efekcie istnieje potencjalne ryzyko wystąpienia sporów z organami podatkowymi. Oczekiwane rozstrzygnięcia TSUE mogą mieć znaczący wpływ na praktykę w całej Unii Europejskiej, w tym na podejście polskich organów podatkowych do rozliczeń VAT w kontekście cen transferowych.

Zgodnie z obecną linią interpretacyjną krajowych organów oraz sądów administracyjnych, korekty cen transferowych mogą być uznane za pozostające poza zakresem VAT, jeżeli nie wpływają na wysokość stosowanych cen w trakcie roku, a więc na podstawę opodatkowania VAT. W takich przypadkach korekty są dokumentowane notą księgową, a nie fakturą VAT. Z drugiej strony, gdy korekta wpływa na ceny towarów lub usług (tj. odnosi się do konkretnych dostaw lub świadczeń), powinna być traktowana jako podlegająca opodatkowaniu VAT.

Organy podatkowe podkreślają, że każda tego typu korekta powinna być oceniana indywidualnie, w zależności od jej charakteru i związku z konkretnymi transakcjami. W praktyce podejście do korekt cen transferowych może się różnić w zależności od indywidualnych okoliczności faktycznych. 

Sprawa dotyczy rozliczeń pomiędzy dwoma spółkami z grupy Arcomet. Spółka dominująca, Arcomet Service NV z Belgii (Arcomet Belgia), świadczyła na rzecz SC Arcomet Towercranes SRL (Arcomet Rumunia) usługi administracyjne i zarządcze. W ramach podpisanej umowy, spółce Arcomet Rumunia zapewniano określony poziom rentowności, ustalony w oparciu o metodę marży transakcyjnej netto określoną w Wytycznych OECD. Wszelkie odchylenia od ustalonego poziomu marży były raz do roku rozliczane w oparciu o odpowiednią fakturę wyrównawczą:

• w przypadku nadwyżki marży – fakturę wystawiała Arcomet Belgia,
• w przypadku marży poniżej ustalonego poziomu – Arcomet Rumunia.

W latach 2011–2013 Arcomet Rumunia otrzymała od Arcomet Belgia faktury związane z korektami cen transferowych, mającymi na celu dostosowanie marży operacyjnej do poziomu rynkowego. Rumuńskie organy podatkowe zakwestionowały prawo Arcomet Rumunia do odliczenia VAT z tych faktur, argumentując, że spółka nie przedstawiła wystarczających dowodów na wykorzystanie nabytych usług do celów opodatkowanych transakcji. 

Rumuński sąd skierował do TSUE dwa pytania prejudycjalne:

1.  „Czy art. 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy [VAT] należy interpretować w ten sposób, że kwota zafakturowana przez spółkę (spółkę główną) na rzecz spółki powiązanej (spółki operacyjnej), równa kwocie niezbędnej do dostosowania zysku spółki operacyjnej do prowadzonej działalności i ponoszonego ryzyka zgodnie z przewidzianą w wytycznych OECD […] metodą marży, stanowi zapłatę za usługę, która w związku z tym jest objęta zakresem stosowania VAT?
2. W przypadku udzielenia odpowiedzi twierdzącej na pytanie pierwsze, w odniesieniu do wykładni art. 168 i 178 dyrektywy [VAT], czy organy podatkowe mają prawo żądać, oprócz faktury, przedstawienia dokumentów [np. sprawozdań z działalności, postępu (prac) itp.], które uzasadniają wykorzystanie nabytych usług na potrzeby podlegających opodatkowaniu transakcji podatnika, czy też taka analiza prawa do odliczenia VAT musi opierać się wyłącznie na bezpośrednim związku między nabyciem a dostawami/świadczeniem usług lub [między nabyciem a] całą działalnością gospodarczą podatnika?”.

Jean Richard de la Tour - Rzecznik Generalny TSUE, przedstawił następujące wnioski:

• Opodatkowanie VAT korekt cen transferowych: Rzecznik uznał, że w analizowanym przypadku możliwe jest wyodrębnienie konkretnego świadczenia wykonywanego na rzecz Arcomet Rumunia, a także zidentyfikowanie bezpośredniego związku pomiędzy tym świadczeniem a wypłacanym na rzecz Arcomet Belgia wynagrodzeniem, którego zasady kalkulacji zostały dokładnie określone w zawartej pomiędzy spółkami umowie. Tym samym, wynagrodzenie za usługi wewnątrzgrupowe, obliczone zgodnie z metodą marży transakcyjnej netto, określoną w Wytycznych OECD, stanowi zapłatę za świadczenie usług i tym samym podlega opodatkowaniu VAT.
• Wymogi dokumentacyjne dla odliczenia VAT: Rzecznik stwierdził, że organy podatkowe mogą żądać od podatników dodatkowych dokumentów, poza fakturą, w celu wykazania, że nabyte usługi były wykorzystywane do celów opodatkowanych transakcji. 

Należy pamiętać, że opinia Rzecznika Generalnego nie jest wiążąca dla TSUE, choć często stanowi podstawę dla ostatecznego wyroku. Ostateczne rozstrzygnięcie w sprawie C-726/23 będzie miało jednak istotne znaczenie dla praktyki opodatkowania VAT korekt cen transferowych w Unii Europejskiej. Jeśli TSUE uwzględni opinię rzecznika w rozstrzygnięciu sprawy, najpewniej wpłynie to na podejście również polskich organów podatkowych oraz sądów administracyjnych.

Uwzględniając specyfikę omawianej sprawy oraz konieczność indywidualnej analizy wpływu korekt cen transferowych na opodatkowanie VAT, orzeczenie to powinno mieć stosunkowo ograniczony wpływ na ogólną sytuację podatników dokonujących regularnych korekt dochodowości. Tym niemniej, w przypadku wyroku TSUE zgodnego z opinią Rzecznika Generalnego, zalecamy przeanalizowanie stosowanego w Państwa biznesach podejścia do korekt rentowności.

Z uwagi na to, że kwestia wpływu korekt transferowych nie jest uregulowana, a praktyka organów nie jest jednolita, warto rozważyć wystąpienie z wnioskiem o interpretację indywidualną, która zabezpieczy interesy podatkowe Państwa biznesu.

KPMG może zapewnić wsparcie w analizie potencjalnego wpływu korekt cen transferowych na rozliczenia VAT jak i w zakresie przygotowania stosownego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

Zapraszamy do kontaktu!