Termin na przygotowanie pierwszych raportów zrównoważonego rozwoju zgodnie z wymogami Dyrektywy CSRD zbliża się wielkimi krokami. Zaangażowanie audytora na wczesnym etapie zwiększa pewność co do sprawnego przebiegu atestacji i komfort w zakresie ostatecznej opinii na temat sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.
Nowe wyzwania związane z raportowaniem
Pierwsze przedsiębiorstwa rozpoczęły już prace nad przygotowaniem raportu zrównoważonego rozwoju za 2024 rok. Obowiązek dotyczy dużych jednostek zainteresowania publicznego zatrudniających powyżej 500 pracowników oraz spełniających określone kryteria finansowe (suma bilansowa większa niż 110 mln zł i/lub przychody netto przekraczające 220 mln zł). Stopniowo z roku na rok zwiększać się będzie jednak zakres przedmiotowy jednostek objętych tych obowiązkiem. Od 2025 roku obowiązek ten będzie dotyczył wszystkich dużych przedsiębiorstw – zarówno samodzielnych jednostek jak i grup kapitałowych.
Dyrektywa CSRD wprowadza nowe standardy sprawozdawczości (ESRS – European Sustainability Reporting Standards), które mają zapewnić przejrzystość i porównywalność raportów w całej Unii Europejskiej. Zgodnie z nimi przedsiębiorstwa będą raportować w trzech obszarach – środowiskowym, społecznym i z zakresu ładu korporacyjnego (ESG; Environmental, Social, Governance).
Warto zaznaczyć, że konieczność przygotowania raportów zrównoważonego rozwoju nie jest jedynie dodatkowym wymogiem prawnym, ale również istotnym krokiem w zwiększaniu odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstw. Sprawozdania mogą być dla przedsiębiorców szansą na zdobycie zaufania wśród inwestorów, lepszym dostępem do kapitału oraz wzmocnieniem pozycji na rynku.
Zależności pomiędzy obszarami raportowania
Wbrew pozorom raportowanie zrównoważonego rozwoju jest bardzo ściśle powiązane z obszarem sprawozdawczości finansowej. Połączenia dotyczą nie tylko bezpośrednich referencji do liczb lub zagadnień wykazanych w sprawozdaniu finansowym (lub w raporcie ESG), ale również wiele pośrednich połączeń i zależności, na poziomie strategii, założeń czy szacunków.
Dane finansowe mają wpływ na planowanie działań, alokację zasobów lub ocenę ryzyka czy rentowności, natomiast dane niefinansowe (związane ze sprawozdawczością zrównoważonego rozwoju) kształtują strategię i mają wpływ na wiele decyzji operacyjnych. Prowadzenie biznesu w dzisiejszej rzeczywistości wymaga podejmowania decyzji ukierunkowanych na zrównoważony rozwój – takie są realne i rosnące oczekiwania nie tylko inwestorów, ale i szerszego grona interesariuszy.
Poniżej kilka przykładów połączenia obu obszarów raportowania.
- Bezpośrednie odwołania w sprawozdaniu ESG do przychodów, zużycia energii, liczby pracowników itp.
- Okresy amortyzacji środków trwałych – deklaracje przedsiębiorstw w zakresie ograniczania emisji czy dochodzenia do neutralności klimatycznej/emisyjnej (strategia net zero) mogą mieć w wielu przypadkach wpływ na okresy amortyzacyjne środków trwałych i przyszłe nakłady inwestycyjne.
- Założenia w zakresie testów na utratę wartości środków trwałych powinny być spójne np. z założeniami strategii dekarbonizacyjnej spółki czy założeniami przyjmowanymi do wyceny ryzyk klimatycznych.
- Taksonomia EU – ujawnienia taksonomiczne wymagane w sprawozdawczości ESG mają bezpośrednie połączenie z danymi finansowymi poprzez odwołania do przychodów ze sprzedaży, nakładów inwestycyjnych czy wydatków operacyjnych.
- Process raportowania i ujawnienia - jeśli poszczególne elementy raportu rocznego są opracowywane przez niezależne zespoły, to jest mało prawdopodobne, aby opisy i ujawnienia były spójne. Aby uzyskać spójny obraz jednostki, modelu biznesowego i strategii, to jedynym rozwiązaniem jest raportowanie zintegrowane. Inwestorzy oczekują zobaczyć spójny obraz danego biznesu w całym przekroju raportowania, a brak tej spójności stawia pod znakiem zapytania przejrzystość i wiarygodność biznesu.
Brak spójności między tymi obiema perspektywami raportowania rzutuje na wiarygodność informacji i zaufanie interesariuszy.
Atestacja sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju odgrywa kluczową rolę w budowaniu zaufania rynku, interesariuszy i regulatorów, a waga tego raportowania ma być taka sama jak raportowania finansowego. Liczne i głębokie powiązania między sprawozdawczością ESG a sprawozdaniem finansowym wymagają dogłębnego zrozumienia modelu biznesowego firmy, jakie jest wymagane przy audycie informacji finansowych. Oznacza to, że właściwa strategia, raportowanie oraz odpowiednio zaprojektowany proces atestacji raportu zrównoważonego rozwoju pomagają w podróży ESG, odpowiadaniu na oczekiwania interesariuszy, zwiększeniu transparentności oraz budowaniu zaufania do ujawnianych informacji.
Zalety zaangażowania audytora w proces atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju
Zapewnienie zgodności z nowymi regulacjami i standardami
Standardy ESRS to nowy i obszerny zestaw regulacji wymagających właściwej interpretacji i praktycznego doświadczenia w ich implementacji. Współpraca z audytorem na wczesnym etapie pozwala na przejście przez ten proces bez niespodzianek.
Efektywna alokacja zasobów przedsiębiorstwa.
Sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju ma być nieodłączną częścią sprawozdania z działalności, co oznacza tę samą datę publikacji dla sprawozdania finansowego i raportu ESG. Współpraca z jednym audytorem w ramach „zintegrowanego audytu” obu obszarów zwiększa efektywność i minimalizuje nakłady po stronie klienta.
Wsparcie realizacji atestacji i gwarancja spójności informacji ujawnianych w sprawozdaniach finansowych i sprawozdaniu zrównoważonego rozwoju
Warto pamiętać o tym, że w perspektywie kilku lat zakres atestacji ma zostać zwiększy na poziomu ograniczonej pewności (limited assurance) do poziomu wystarczającej pewności (reasonable assurance). Dlatego warto zadbać już dzisiaj o zagwarantowanie spójności obu obszarów raportowania, co w przypadku zintegrowanego podejścia do audytu i atestacji daje oczekiwane rezultaty.
Zwiększenie wiarygodności firmy i zaufania interesariuszy dzięki niezależnej ocenie przygotowanego sprawozdania
Oczekuje się, że waga sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju będzie taka samo duża jak sprawozdawczości finansowej. Interesariusze będą równie wnikliwie analizować zakres i jakość raportowania, zatem dostarczenie wysokiej jakości sprawozdawczości to kierunek budowania zaufania u odbiorców.
Długoterminowa przewaga konkurencyjna
Proces raportowania ESG to droga do budowania trwałej przewagi konkurencyjnej poprzez realną transformację biznesu. Wybierając się w tę podróż warto zaufać profesjonalnym partnerom, którzy będą towarzyszyć spółce w tej podróży.
Nasze wsparcie
Odpowiednie przygotowanie do atestacji oraz zaangażowanie doświadczonego biegłego rewidenta na wczesnym etapie to kluczowe czynniki sukcesu w procesie raportowania w zakresie zrównoważonego rozwoju. Eksperci KPMG przeprowadzą:
- wstępną weryfikację gotowości spółki do przeprowadzenia atestacji raportu ESG w przyszłości „Ready for Assurance”, w tym:
- wstępną weryfikację procesu analizy podwójnej istotności
- analizę procesów i kontroli wewnętrznych w ramach sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju
- analizę wybranych ujawnień i punktów danych
- atestację sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju zgodnego z ESRS dająca ograniczoną pewność (limited assurance) lub wystarczającą pewność (reasonable assurance)
- atestację wybranych obszarów / ujawnień ujętych w raporcie ESG przygotowanych zgodnie z ustalonymi kryteriami (ESRS, GRI, inne)
- atestację obligatoryjną i dobrowolną raportu ESG
