• Krzysztof Szwaja, autor |
  • Martyna Kwiatkowska, autor |

Już niedługo również w Polsce będzie można założyć fundację rodzinną. Trwają prace nad projektem ustawy o fundacji rodzinnej, a KPMG aktywnie uczestniczy w rozmowach z Ministerstwem Rozwoju, Pracy i Technologii, aby ta nowa instytucja wprowadzana do polskiego porządku prawnego, jak najlepiej spełniała oczekiwania polskich firm rodzinnych. Jakie kierunki zmian i udogodnień przyjmuje projektodawca? Oto kilka z nich:

Fundator może zostać beneficjentem fundacji rodzinnej

MRPiT potwierdziło ważną z praktycznego punktu widzenia możliwość zaliczenia do grona beneficjentów fundacji rodzinnej samego jej fundatora. W naszej ocenie może stać się to silnym motorem napędowym działań sukcesyjnych polskich firm rodzinnych, gdyż dla wielu właścicieli jedynym źródłem utrzymania jest prowadzony biznes, a uzyskanie przez fundatora świadczeń od fundacji na zasadach analogicznych do pozostałych beneficjentów przyczyniłoby się prawdopodobnie do śmielszego planowania działań sukcesyjnych.

Brak limitów, co do liczby beneficjentów będących członkami zarządu oraz rady protektorów

Proponowany w projekcie ustawy o fundacjach rodzinnych bezwzględny wymóg dotyczący liczby beneficjentów wchodzących w skład zarządu lub rady protektorów (maksymalnie połowy składu organu) zostanie usunięty z przepisów ustawy. Zniweluje to konieczność zasiadania w zarządzie lub radzie protektorów fundacji rodzinnej podmiotów „profesjonalnych”, którzy byliby odpowiedzialni za działania ingerujące w stosunki rodzinne fundatora i beneficjentów. Tym samym projektodawca oddaje w ręce fundatora podjęcie decyzji o składzie osobowym zarządu oraz rady protektorów.

Zróżnicowana stawka podatku od spadków i darowizn dla beneficjentów fundacji

Wysokość opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn dla beneficjentów fundacji rodzinnej zostanie zróżnicowana ze względu na przynależność do danej grupy podatkowej określonej w ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1043). Projektodawca planuje wprowadzić następujące stawki podatku: 7% dla grupy 1, 12% dla grupy 2 oraz 20% dla grupy 3. Zmienia tym samym pierwotną koncepcję opodatkowania nabycia świadczeń przez beneficjentów jedną stawką w wysokości 19 % podstawy opodatkowania. 

Doprecyzowanie zasad wynagradzania członków zarządu fundacji rodzinnej

Projektodawca planuje doprecyzować przepis dotyczący wynagradzania członków zarządu fundacji rodzinnej poprzez określenie zasady wynagradzania, jak również braku konieczności pobierania wynagrodzenia za sprawowaną funkcję. 

Umożliwienie osiągania dochodów pasywnych przez fundację rodzinną

Fundacja rodzinna – mimo zakazu prowadzenia działalności gospodarczej – może, poprzez wniesiony do niej majątek uzyskiwać dochód pasywny. Zaliczyć do niego możemy m.in. dochód z najmu lub dzierżawy mienia, dochody z praw autorskich, patentów i licencji, czy też odsetek z lokat bankowych. Wobec powyższego projekt ustawy o fundacjach rodzinnych zostanie uzupełniony o katalog czynności, które nie będą przez ustawodawcę uznawane za zakazane, co z pewnością ułatwi zarządowi fundacji rodzinnej rozstrzygnięcie, czy sposób zarządzanie daną kategorią majątku jest dozwolony, czy też może zostać uznanych za prowadzenie działalności gospodarczej. 

Zachowek, a regulacje ustawy o fundacji rodzinnej

W tym zakresie projektodawca rozważa usunięcie przepisu, zgodnie z którym wniesienie majątku do fundacji rodzinnej jest rozumiane jako darowizna na rzecz spadkobierców / uprawnionych do zachowku. Tym samym w przypadku otwarcia spadku po upływie 10 lat od wniesienie majątku do fundacji przez spadkodawcę osoby uprawnione nie będą miały roszczenia o uzupełnienie swojego zachowku w stosunku do fundacji. 

Odroczenie opodatkowania dywidendy wypłacanej na rzecz fundacji rodzinnej

Pod rozwagę projektodawca bierze możliwość odroczenia opodatkowania dywidendy do momentu wypłaty świadczenia przez fundację rodzinną na rzecz beneficjentów i wskazuje, że opodatkowanie dopiero na etapie nabycia świadczeń z tego tytułu przez beneficjentów powinno pozwolić na neutralne podatkowo reinwestowanie zysków kapitałowych fundacji rodzinnej.

Oczekiwania

To przykładowe zmiany planowane przez Ministerstwo w pracach nad projektem ustawy o fundacjach rodzinnych będące wynikiem dialogu i uwzględnienia perspektywy profesjonalistów zajmujących się tematyką sukcesyjną polskich firm rodzinnych. Pełni nadziei czekamy na ostateczny tekst ustawy, który pozwoli naszym klientom wykorzystywać w sposób efektywny fundację rodzinną w planowaniu sukcesyjnym.

  • Krzysztof Szwaja

    Krzysztof Szwaja

    autor, Partner Associate, Dział Doradztwa Podatkowego, Biuro w Katowicach

    Blog articles
  • Martyna Kwiatkowska

    Martyna Kwiatkowska

    autor, Konsultant, Dział Doradztwa Podatkowego, Biuro w Katowicach

    Blog articles