Polski Ład – nowy program rządowy – przewiduje wprowadzenie nowej ulgi podatkowej, która ma zachęcić pracowników do zapisywania się do związków zawodowych
Wprowadzenie odliczenia od dochodu wydatków z tytułu składek zapłaconych na rzecz związków zawodowych
Do Sejmu wpłynął projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, który przewiduje wprowadzenie wiele nowych rozwiązań podatkowych w ramach rządowego projektu „Polski Ład”. W ramach tego projektu, zaproponowano zmiany w ustawie z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych polegające między innymi na rozszerzeniu katalogu odliczeń od dochodu podlegającego opodatkowaniu.
Projekt ustawy przewiduje, że podatnicy będą mogli odliczyć od dochodu wydatki z tytułu składek zapłaconych na rzecz związków zawodowych. Zgodnie z propozycją, odliczeniu ma podlegać składka członkowska na rzecz związku zawodowego w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 300 zł.
Odliczeniu będą podlegać tylko składki członkowskie, których wpłatę podatnicy będą potrafili odpowiednio udokumentować. W przypadku dokonywania wpłat na rzecz organizacji związkowej taki dowód wpłaty będzie musiał zawierać minimalne informacje takie jak: dane identyfikujące członka związku zawodowego dokonującego wpłaty, nazwa organizacji związkowej, na rzecz której dokonano wpłaty, tytuł i data wpłaty oraz kwota wpłaconych składek.
W przypadku natomiast gdy to pracodawca potrąca składki, zgodnie z projektem koniecznie będzie przedstawienie oświadczenia organizacji związkowej o wysokości pochodzących od podatnika składek.
Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu ustawy, zaproponowana zmiana ma na celu stworzenie zachęty podatkowej w postaci ulgi do zwiększenia zainteresowania obywateli członkostwem w związkach zawodowych. Co więcej, podkreślono, że zaproponowana ulga ma zachęcać pracowników do angażowania się w działalność na rzecz poprawy warunków pracy, a także przyczyni się do budowania nowoczesnego społeczeństwa obywatelskiego i rozwoju dialogu społecznego.
Składki członkowskie – przynależność do związków zawodowych
Jak wskazuje, ustawa o związkach zawodowych związek zawodowy jest dobrowolną i samorządną organizacją ludzi pracy, powołaną do reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych. Związki zawodowe są dobrowolną formą organizacji pracowników, a dobrowolność ta wyraża się nie tylko w swobodzie przystępowania do związków zawodowych, ale również rezygnacji z członkostwa w każdym czasie. Jednakże dobrowolność w zakresie przynależności do związków zawodowych nie oznacza, że na członków związków zawodowych nie mogą być nałożone pewne obwiązki, które wynikają ze statutu związku zawodowego.
Jednym z elementów statutu związku zawodowego jest określenie źródeł finansowania działalności związku oraz sposób ustanawiania składek członkowskich, tj. wysokość składek, termin ich wnoszenia oraz inne kwestie z tym związane.
Osoba wykonująca pracę zarobkową ma możliwość wniesienia składki członkowskiej samodzielnie, ale również też za pośrednictwem pracodawcy. Ustawa o związkach zawodowych przewiduje, że za zgodą osoby wykonującą pracę zarobkową oraz na pisemny wniosek zakładowej organizacji związkowej, pracodawca może zostać zobowiązany do pobierania z wynagrodzenia danej osoby składki związkowej w zadeklarowanej przez nią wielkości, a następnie przekazać określoną sumę na rachunek bankowy wskazany przez zakładową organizację związkową.
Jakie znaczenie dla pracodawcy ma ukształtowanie się związków zawodowych w zakładzie pracy?
Jak wspomnieliśmy powyżej, jednym z celów projektu ustawy jak i wprowadzenia nowej ulgi podatkowej jest zwiększenia zainteresowania obywateli członkostwem w związkach zawodowych. Należy jednak pamiętać, że utworzenie związku zawodowego w danym zakładzie pracy powoduje nałożenie na pracodawcę wielu różnych obowiązków. Przykładowo można wymienić obowiązki informacyjne, obowiązki konsultacyjne, a nawet obowiązek uzyskania zgody związków zawodowych na podjęcie przez pracodawcę pewnych czynności.
Poniżej wymieniamy przykładowe obowiązki po stronie pracodawcy w przypadku funkcjonowania w zakładzie pracy związków zawodowych:
Obowiązek informacyjny |
|
Obowiązek konsultacyjny |
|
Obowiązek uzyskania zgody |
|
Należy również pamiętać, iż Kodeks pracy wprost przewiduje obowiązek współdziałania pracodawcy ze związkami zawodowymi. Zgodnie z Kodeksem pracy, jeżeli przepisy prawa pracy przewidują współdziałanie pracodawcy z zakładową organizacją związkową w indywidualnych sprawach ze stosunku pracy, pracodawca ma obowiązek współdziałać w takich sprawach z zakładową organizacją związkową reprezentującą pracownika z tytułu jego członkostwa w związku zawodowym albo wyrażenia zgody na obronę praw pracownika niezrzeszonego w związku - zgodnie z ustawą o związkach zawodowych.
