Zmiany w przekształceniach spółek Zmiany w przekształceniach spółek

Badanie planu przekształcenia

W wyniku nowelizacji KSH obowiązek poddania planu przekształcenia badaniu przez biegłego rewidenta został, co do zasady, wyłączony. Wyjątkiem pozostają sytuacje, w których spółka ulega przekształceniu w spółkę akcyjną oraz w których przedsiębiorca będący osobą fizyczną wykonujący we własnym imieniu działalność gospodarczą przekształca się w jednoosobową spółkę kapitałową. Wcześniej obowiązek badania planu przekształcenia dotyczył wszystkich rodzajów przekształceń i tylko w określonych sytuacjach możliwa była rezygnacja z badania. Zniesienie obowiązku sporządzenia opinii biegłego rewidenta będzie skutkowało skróceniem procedury przekształcenia. Zwykle czas oczekiwania na wyznaczenie biegłego rewidenta przez sąd wynosił kilka tygodni, a sam biegły miał 2 miesiące na przygotowanie opinii.

Prawo wyjścia

Znowelizowany art. 553 § 3 KSH powoduje, że wszyscy wspólnicy spółki przekształcanej (a nie tylko uczestniczący w przekształceniu) stają się z dniem przekształcenia wspólnikami spółki przekształconej. Nowo dodany art. 5761 KSH przewiduje jednak wyjątek od powyższej zasady. Wspólnik, który głosował przeciwko uchwale o przekształceniu spółki kapitałowej w spółkę osobową i zażądał zaprotokołowania sprzeciwu, może żądać odkupu jego udziałów albo akcji w spółce przekształcanej. Wspólnik ma tydzień od dnia podjęcia uchwały o przekształceniu na złożenie spółce przekształcanej pisemnego żądania odkupu. Cena takiego odkupu powinna zasadniczo odpowiadać wartości godziwej udziałów albo akcji w spółce przekształcanej. Jeżeli wspólnik nie zgadza się na zaproponowaną cenę odkupu, może on wnieść powództwo o ustalenie wartości godziwej, przy czym wniesienie powództwa nie wstrzymuje odkupu ani rejestracji przekształcenia. Sam odkup powinien nastąpić w terminie trzech tygodni od dnia podjęcia uchwały o przekształceniu. Spółka przekształcana może nabyć na rachunek własny udziały albo akcje, których łączna wartość nominalna nie przekracza 10% kapitału zakładowego (udziały lub akcje mogą zostać odkupione również na rachunek wspólników pozostających w spółce). Szczególną uwagę należy zwrócić na art. 5761 § 8 KSH, zgodnie z którym jeżeli wszystkie udziały albo akcje wspólników, żądających odkupu, nie zostaną odkupione, przekształcenie nie dochodzi do skutku.

Do wniosku o wpis przekształcenia do rejestru należy dołączyć oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wszystkie udziały albo akcje wspólników, którzy żądali odkupu, zostały odkupione.

Uchwała o przekształceniu

W wyniku zmian wprowadzonych do KSH samo podjęcie uchwały o przekształceniu zastępuje zawarcie umowy spółki przekształconej albo zawiązanie przekształconej spółki akcyjnej oraz powołanie jej organów. Do 1 marca 2020 r. konieczne było zawarcie umowy albo podpisanie statutu spółki przekształconej do ukończenia przekształcenia spółki.

Celem zmiany jest uniknięcie sytuacji, w której poszczególni wspólnicy odmawiają zawarcia umowy spółki albo podpisania statutu spółki przekształconej, pomimo skutecznego podjęcia uchwały o przekształceniu, której elementem jest zgoda na brzmienie umowy albo statutu spółki przekształconej. W praktyce oznacza to też, że w przypadku przekształcenia w spółkę, której umowa musi być sporządzona w formie aktu notarialnego (spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z o.o., spółka akcyjna), spadną notarialne koszty przekształcenia. Notariusz będzie bowiem sporządzał o jeden dokument mniej niż dotychczas. Od 1 marca 2020 r. wyeliminowany zostanie także obowiązek złożenia przez wspólników oświadczeń o uczestnictwie w spółce przekształconej.