Nowe unijne przepisy dotyczące ochrony konsumentów Plasowanie, WoMM, „chemia z Niemiec” i wiele innych – nowe przepisy konsumenckie

Plasowanie, WoMM, „chemia z Niemiec” i wiele innych – nowe przepisy konsumenckie

Na początku stycznia bieżącego roku w życie weszła dyrektywa UE 2019/2161 w sprawie lepszego egzekwowania i unowocześnienia unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumentów.

Dyrektywa dokonuje zmiany przepisów dotychczasowych dyrektyw:

• w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (dyrektywa 93/13/EWG);
  
• dotyczącej nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów (dyrektywa 2005/29/WE);
• w sprawie praw konsumentów (dyrektywa 2011/83/UE);
• w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom (dyrektywa 98/6/WE).

Nowe przepisy przewidują zmiany przepisów konsumenckich, w szczególności dotyczące zwiększenia przejrzystości działań marketingowych i sprzedażowych w Internecie. Co przy tym istotne, przewidują one również wprowadzenie kar finansowych za ich naruszenie w wysokości do 4 % rocznego obrotu przedsiębiorcy (bądź 2 mln EUR, jeśli informacje o rocznym obrocie przedsiębiorcy nie są dostępne).

Poniżej prezentujemy najistotniejsze zmiany przewidziane w nowych przepisach.

„Plasowanie”

Zakazana ma być praktyka polegająca na przedstawianiu konsumentom wyników wyszukiwania internetowego bez wyraźnego ujawniania płatnej reklamy lub opłat wnoszonych konkretnie w celu uzyskania wyższego plasowania produktów w wynikach takiego wyszukiwania.

Przez „plasowanie” nowe przepisy rozumieją przyznawanie określonej widoczności produktom w wynikach wyszukiwania.

Przedsiębiorcy, którzy umożliwiają konsumentom wyszukiwanie towarów i usług (takich jak np. podróże, zakwaterowanie i wypoczynek), oferowanych przez różnych przedsiębiorców lub konsumentów, będą zobowiązani informować konsumentów o domyślnych głównych parametrach decydujących o plasowaniu ofert przedstawianych w wyniku wyszukiwania oraz ich znaczeniu w porównaniu z innymi parametrami. Jeśli przedsiębiorca zapłacił dostawcy funkcji wyszukiwania internetowego za wyższe plasowanie produktu w wynikach wyszukiwania, dostawca wyszukiwarki będzie również zobowiązany poinformować o tym fakcie konsumenta.

„Marketing szeptany” (WoMM – “word of mouth marketing”)

Biorąc pod uwagę okoliczność, iż konsumenci przy podejmowaniu decyzji zakupowych coraz częściej polegają na opiniach i rekomendacjach innych konsumentów, nowe przepisy regulują zasady korzystania przez przedsiębiorców z tych opinii.

Zgodnie z nowymi przepisami nieuczciwą praktyką handlową będzie wprowadzanie konsumentów w błąd poprzez twierdzenie, że opinie o produkcie zostały zamieszczone przez konsumentów, którzy rzeczywiście używali danego produktu lub go kupili, jeżeli przedsiębiorca nie podjął odpowiednich kroków w celu zapewnienia, że faktycznie pochodzą one od takich konsumentów. Przedsiębiorcy będą zobowiązani informować konsumentów, czy ustanowiono procedury mające zapewnić, aby publikowane opinie pochodziły od konsumentów, którzy rzeczywiście używali produktów lub je kupili.

Zakazane ma być również zamieszczania nieprawdziwych opinii/rekomendacji lub zniekształcanie opinii konsumentów/rekomendacji użytkowników w celu promowania produktów.

Internetowe platformy handlowe

Na dostawców internetowych platform handlowych nakładane są nowe obowiązki informacyjne wobec konsumentów. Mają oni informować konsumentów m.in. o głównych parametrach decydujących o plasowaniu ofert oraz o tym, czy drugą stroną umowy jest przedsiębiorca czy inny konsument.

Zmiana cen

Prawodawca unijny dostrzega, że przedsiębiorcy dostosowują ceny swoich ofert do konkretnych konsumentów (konkretnych kategorii konsumentów) w oparciu o zautomatyzowane podejmowanie decyzji i profilowanie zachowań konsumentów pozwalające ocenić ich siłę nabywczą. Nowe przepisy mają nałożyć na przedsiębiorców obowiązek informowania konsumentów, gdy zaproponowana im cena zostanie indywidualnie dostosowana na podstawie zautomatyzowanego podejmowania decyzji.

Różnicowanie towarów

Zakazana ma być praktyka wprowadzenia towaru na rynek w jednym państwie członkowskim UE jako identycznego z towarem wprowadzonym na rynki w innych państwach członkowskich UE, w sytuacji gdy towary te w sposób istotny różnią się składem lub właściwościami. Ma to zapobiec sytuacjom, gdzie towary wyglądające tak samo, ale posiadające z inny skład bądź inne właściwości są wprowadzane na rynki różnych państw członkowskich UE.
 

Nowe przepisy zostały przyjęte przez UE w formie dyrektywy, a więc nie mają bezpośredniego zastosowania, a zostaną dopiero wprowadzone do systemów prawnych poszczególnych państw członkowskich UE. Państwa członkowskie UE zostały zobowiązane do przyjęcia odpowiednich przepisów krajowych w terminie do 28 listopada 2021 r., a nowe przepisy mają być stosowane najpóźniej od 28 maja 2022 r.