Opodatkowanie gospodarki cyfrowej - współpraca UE Opodatkowanie gospodarki cyfrowej - współpraca UE

W ramach Unii Europejskiej nie ma jednomyślności co do opodatkowania gospodarki cyfrowej. Mimo tego, obecnie przewodnicząca w Radzie Unii Europejskiej Austria dąży do zakończenia prac nad projektem dotyczącym podatku od usług cyfrowych. Nie można wykluczyć, że z uwagi na brak jednomyślności państw członkowskich dyrektywa zostanie przyjęta w ramach wzmocnionej współpracy tj. tylko przez część zainteresowanych państw.

Co do zasady, do przyjęcia Dyrektywy w sprawach podatkowych wymagana jest jednomyślność państw członkowskich. Zgodnie z art. 113 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej („TFUE”) Rada UE stanowiąc jednomyślnie zgodnie ze specjalną procedurą ustawodawczą i po konsultacji z Parlamentem Europejskim oraz Komitetem Ekonomiczno-Społecznym, uchwala przepisy dotyczące harmonizacji ustawodawstw odnoszących się do podatków obrotowych, akcyzy i innych podatków pośrednich w zakresie, w jakim harmonizacja ta jest niezbędna do zapewnienia ustanowienia i funkcjonowania rynku wewnętrznego oraz uniknięcia zakłóceń konkurencji. Z uwagi na brak jednomyślności państw członkowskich, nie zawsze uchwalenie dyrektywy dotyczącej spraw podatkowych jest możliwe. W takim przypadku dana dyrektywa może zostać przyjęta jedynie przez część państw członkowskich, w ramach wzmocnionej współpracy.

Zgodnie z art. 329 TFUE wzmocniona współpraca może zostać przyjęta jedynie w ramach kompetencji dzielonych Unii Europejskiej z państwami członkowskimi. Do kompetencji dzielonych należą kompetencje w sprawach przyznanych UE przez Traktaty, z wyjątkiem spraw uregulowanych w art. 3 TFUE (kompetencje wyłączne UE) oraz art. 6 TFUE (kompetencje uzupełniające UE). Do kompetencji dzielonych UE należą właśnie m. in. sprawy podatkowe, o których mowa w art. 113 TFUE. Państwa, które chcą ustanowić między sobą wzmocnioną współpracę w określonej dziedzinie, zgodnie z art. 329 ust. 1 TFUE kierują wniosek do Komisji Europejskiej, określając zakres zastosowania i cele przewidywanej wzmocnionej współpracy. Upoważnienie do podjęcia wzmocnionej współpracy, udzielane jest przez Radę UE na wniosek Komisji i po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego. Zgodnie z art. 327 TFUE, wzmocniona współpraca nie może naruszać kompetencji państw, które w niej nie uczestniczą. Przy czym państwa te nie mogą utrudniać wprowadzenia w życie wzmocnionej współpracy przez państwa, które chcą w niej uczestniczyć.

Dotychczas, wzmocnioną współpracę w sprawach podatkowych podjęto w zakresie dyrektywy ustanawiającej podatku od transakcji finansowych („FTT”). Chęć do wzmocnionej współpracy w tym zakresie zgłosiło 11 państw. Po spełnieniu wymogów przewidzianych przez traktaty, dnia 22 stycznia 2013 r. Rada UE wydała pozytywną decyzję dla ustanowienia wzmocnionej współpracy dla podatku od transakcji finansowych. Mimo tego, finalnie nie doszło do wprowadzenia FTT w zainteresowanych państwach.

Dnia 5 października 2018 r. miało miejsce spotkanie ministrów finansów państw Grupy Wyszehradzkiej, podczas którego Ministrowie finansów Polski, Węgier, Czech i Słowacji w sporządzonej przez siebie deklaracji jednogłośnie wyrazili poparcie dla działań Unii Europejskiej dotyczących opodatkowania gospodarki cyfrowej w formie rozwiązania tymczasowego, jakim jest podatek od usług cyfrowych. Deklarację tą można traktować jako otwarcie pola do rozmów w zakresie wprowadzenia podatku od usług cyfrowych w ramach wzmocnionej współpracy.