Kontrola Prezesa UOKiK według nowej Ustawy już w lipcu Kontrola Prezesa UOKiK według nowej Ustawy już w lipcu

Postępowanie z urzędu i zawiadomienie o podejrzeniu stosowaniu nieuczciwych praktyk

Sprawy o nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej prowadzone będą przez Prezesa UOKiK, który uprawniony będzie do wszczęcia postępowania w sprawie nieuczciwych praktyk z urzędu, po otrzymaniu zawiadomienia od przedsiębiorcy, który podejmie podejrzenie, iż zastosowano wobec niego praktykę nieuczciwie wykorzystującą przewagę kontraktową.

Przedsiębiorca taki będzie mógł skierować stosowne zawiadomienie do Prezesa UOKiK (Prezes UOKiK zobowiązany będzie ustosunkować się do każdego zawiadomienia przekazując zgłaszającemu sposób jego rozpatrzenia wraz z uzasadnieniem). Zawiadomienie musi jednak zostać zgłoszone zgodnie z wymaganiami przewidzianymi przez Ustawę, tj. m.in. zawierać opis stanu faktycznego i uprawdopodobnienie naruszenia przepisów Ustawy. Zawiadomienie nie może być anonimowe, zawierać musi dane identyfikujące zgłaszającego.

Dwa postępowania

Wszczęcie przez Prezesa UOKiK postępowania w sprawie praktyk nieuczciwie wykorzystujących przewagę kontraktową, może być poprzedzone postępowaniem wyjaśniającym, które Prezes UOKiK wszcząć może z urzędu, jeżeli okoliczności wskazują na możliwość naruszenia przepisów Ustawy.

Postępowanie wyjaśniające służyć ma wstępnemu ustaleniu czy nastąpiło naruszenie przepisów Ustawy uzasadniające wszczęcie postępowania i nie powinno trwać dłużej niż 4 miesiące (maksymalnie 5 w przypadku spraw szczególnie skomplikowanych).

Wystąpienie, bez postępowania

Prezes UOKiK może również, nie wszczynając postępowania, skierować wystąpienie do przedsiębiorcy podejrzanego o stosowanie praktyk nieuczciwie wykorzystujących przewagę kontraktową. Przedsiębiorca, do którego skierowane zostało wystąpienie może w terminie określonym przez Prezesa UOKIK (nie krótszym niż 14 dni) przekazać Prezesowi UOKiK stanowisko w sprawie, której dotyczy wystąpienie, w tym podjąć współpracę i przekazać informację.

Postępowanie w sprawie praktyk nieuczciwie wykorzystujących przewagę kontraktową

Prezes UOKiK wszczyna postępowanie wydaniem postanowienia, o czym zawiadamia strony postępowania. W ramach postępowania Prezes UOKiK może żądać od przedsiębiorcy przekazania wszelkich koniecznych informacji oraz dokumentów. Przedsiębiorcy oprócz obowiązku przekazania żądanych informacji oraz dokumentów mają również prawo składania pisemnych wyjaśnień dotyczących istotnych okoliczności sprawy. Kontrola może być prowadzona przez upoważnionego pracownika UOKiK lub Inspekcji Handlowej.

Osoba przeprowadzająca kontrolę, w celu uzyskania informacji, ma prawo:

• wstępu na grunt oraz do budynków, lokali lub innych pomieszczeń oraz środków transportu kontrolowanego,
• żądania udostępnienia związanych z przedmiotem kontroli akt, ksiąg, wszelkiego rodzaju pism, dokumentów oraz ich odpisów i wyciągów, korespondencji przesyłanej pocztą elektroniczną, informatycznych nośników danych, innych urządzeń zawierających dane informatyczne lub systemów informatycznych, w tym także zapewnienia dostępu do systemów informatycznych będących własnością innego podmiotu zawierających dane kontrolowanego związane z przedmiotem kontroli w zakresie, w jakim kontrolowany ma do nich dostęp,
• sporządzania notatek z materiałów i korespondencji, o których mowa powyżej,
• żądania sporządzenia przez kontrolowanego kopii lub wydruków materiałów, korespondencji, o których mowa powyżej oraz informacji zgromadzonych na nośnikach, w urządzeniach lub w ww. systemach,
• żądania od kontrolowanego lub osób przez niego upoważnionych ustnych wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli oraz udostępnienia i wydania przedmiotów mogących stanowić dowód w sprawie.

Obowiązkiem kontrolowanego jest zapewnienie osobie przeprowadzającej kontrolę warunków i środków niezbędnych do sprawnego jej przeprowadzenia. Do obowiązków kontrolowanego należy także umożliwienie wstępu na grunt, przekazanie informacji oraz umożliwienie dostępu do materiałów oraz systemów wymienionych powyżej, etc. W określonych okolicznościach kontrolowany może odmówić udzielenia informacji lub współdziałania.

Zakończenie postępowania – decyzja

W efekcie prowadzonych postępowań Prezes UOKiK może między innymi wydać decyzję o uznaniu danej praktyki za nieuczciwie wykorzystującą przewagę kontraktową, nakazującą zaniechanie stosowania danej praktyki, czy o nałożeniu kary pieniężnej. Od decyzji przysługiwać będzie odwołanie do sądu ochrony konkurencji i konsumentów.

Treść decyzji będzie w całości publikowana na stronie UOKiK. Wyłączeniu z publikacji podlegać będą informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa.

Kara za choćby nieumyślne naruszenie zakazu wykorzystywana przewagi kontraktowej sięgać może nawet 3% rocznego obrotu ukaranego przedsiębiorcy. Dodatkowo Ustawa przewiduje możliwość nałożenia kary w wysokości stanowiącej równowartość do 50 000 000 euro w przypadku utrudniania kontroli czy nieudzielania informacji, jak również karę równowartości do 10 00 euro za każdy dzień opóźnienia w wykonaniu nałożonej decyzji lub wyroku sądowego.

Kary także dla kadry zarządzającej

Ustawa przewiduje także możliwość nałożenia kary (w wysokości do pięćdziesięciokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia) na osobę pełniącą funkcję kierowniczą lub wchodzącą w skład organu zarządzającego przedsiębiorcy jeżeli osoba ta:

• umyślnie albo nieumyślnie nie wykonała decyzji Prezesa UOKiK, postanowień lub wyroków, bądź
• uniemożliwia lub utrudnia rozpoczęcie lub przeprowadzenie kontroli.

Kara taka może również zostać nałożona na osobę wyznaczoną przez kontrolowanego w trakcie kontroli, za udzielenie w jej toku nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd informacji żądanych przez Prezesa UOKiK, bądź uniemożliwianie lub utrudnianie rozpoczęcia lub przeprowadzenia kontroli, jak również na pracownika kontrolowanego, za uniemożliwianie lub utrudnianie okazania dokumentów. Osobne kary mogą być również nałożone na świadków czy biegłych.