De redactie van OUD’ NIEUWS heeft het afgelopen halfjaar regelmatig contact gehad met Arie Molenkamp. Hij wilde graag een bijdrage leveren aan de laatste OUD’ NIEUWS, maar meldde meteen dat hij erg druk is met de totstandkoming van zijn boek. Maar waar een wil is, is een weg: Arie zag kans om ons regelmatig een mail te sturen waarin hij – in aanstekelijke dagboekstijl - mijmerde over vroeger; een ‘trip down memory lane’.

Verhaal 1: System down

“Ik maakte op maandag 2 februari 1970 mijn entree in de Organisatiegroep van Klynveld, Kraayenhof en Co, gevestigd aan de De Lairessestraat 139 in Amsterdam." 

Image Container
Old Photo KPMG
De Lairessestraat [bron: beeldbank Amsterdam]

De groep werd geleid werd door prof. R.W. Starreveld.
Door prof. Starreveld was ik met name aangetrokken gezien mijn achtergrond op het gebied van het Ontwerpen, Program­meren en Installeren van Geautomatiseerde Informatiesystemen; in het bijzonder voor IBM- en Honeywell Bull computers ...

Overigens had ik ook veel ervaring met Ponskaartensystemen; en dat heb ik geweten ...

Die maandagochtend 2 februari 1970 werd ik door vennoot Piet Koelmans begeleid naar de De Lairessestraat 99 waar de Hollerith administratie van KKC stond, om pas dinsdagavond om circa 19.00 uur huiswaarts te keren. Mijn eerste werkdag duurde dus ca 34 uur ... aan een stuk ...

Tegelijkertijd werd ik ertoe ‘veroordeeld’ om telkenjare - want dat project was op die maandag aan de orde - de Inventarisatie van V&D te helpen organiseren. En niet lang daarna de verwerking van de ponskaarten (met Hans de Jong en Jan van IJsseldijk) over te zetten naar IBM-systemen ...  Voor de verwerking gebruikten we het computercentrum van de SMRA (Stichting Mechanische Registratie en Administratie) van de Nederlands Hervormde Kerk te Delft. 

Image Container
Old Photo KPMG
Nog in Arie’s bezit: Een schakelbord van het Hollerith systeem, dat op de De Lairessestraat 99 stond opgesteld; met het programma voor de rapportage aan de Bedrijfsvereniging.

Tot … in enig jaar (in de nacht van de eerste maandag van februari dus weer) dat centrum tijdens de uitvoering van ons inventarisatieproject in de brand vloog… Redden wat er te redden viel... En op zoek die nacht naar computercapaciteit …
Bellen met Han Urbanus: hij was AC-accountant van de Shell ... ik had immers een giga-computercentrum nodig. Aldus kon ik via Han terecht op het hoofdkantoor van Shell (aan de Carel van Bylandlaan in Den Haag). Helaas liep het niet zoals gepland…

Lang verhaal kort ... 
Tijdens de verwerking van mijn kaarten ging dat gehele centrum (het systeem kon de enorme hoeveelheid kaarten niet aan; alle grenzen werden overschreden ...) totaal DOWN ... inclusief de twee Univac-computers die de verbinding met Londen (aldaar het tweede Shell-hoofdkantoor toen) onderhielden .... 

Image Container
Old Photo KPMG
Een typische Univac computerzaal

De lead-operator moest 's nachts in de Bollenstreek worden opgespoord; de enige die het Shell Computersysteem weer kon opstarten; de goede man trouwde die dag ... 
Urbanus en ik door het stof bij de Directie van Shell ... 

Image Container
Old Photo KPMG
Het Wandbord met de "Systematische samenhang van de Interne Controle", nog altijd in Arie’s bezit.

Verhaal 2: de GEB-schoorsteen

“Ook kwam nog even het verhaal bij me langs van een KBH-opdracht bij het GEB (Gemeentelijk Energie Bedrijf) te Rotterdam. Een ploegje van, meen ik, vier mensen was ingezet om de administratie, inclusief het factuurproces op orde te krijgen. Naast Rob Boxman en anderen maakte ook Paul Stoffels deel uit van het team. Paul was iemand die zeer nadrukkelijk aanwezig was en zich nogal druk kon maken om zaken waar anderen hun schouders over ophaalden. Een qua persoonlijkheden gemêleerd, fantastisch team.

Het kantoor waar het team was gehuisvest bood een prachtig zicht op het GEB-terrein.
Op een zekere dag stond er een stevige storm ... En natuurlijk was het weer Paul die zich druk maakte om een hoge GEB-schoorsteen. Die bewoog volgens hem gevaarlijk ...
Uiteraard kreeg hij het commentaar dat we waren ingehuurd om ons werk te doen ... aan je werk, Paul ... Maar zo is Paul niet.

De recalcitrante Paul pakte de telefoongids en belde de brandweer ... Dat resulteerde erin dat de Brandweer inderdaad ter plekke kwam ... de situatie in ogenschouw nam ... en besloot om de schoorsteen AF TE BREKEN.
Natuurlijk was ons gehele team vervolgens in de ban van het spektakel  ...
Eind goed, al goed, zou je zeggen ...

Tot er weken later op een zaterdagochtend bij Paul thuis een envelop in de bus viel ...
Bleek een officieel schrijven van het GEB-Rotterdam te zijn. Met een factuur van enkele duizenden guldens ... Met als omschrijving: "Nota voor het in uw opdracht afbreken van een schoorsteen".
Huize Stoffels maakte een zwaar weekend door. In tegenstelling tot de collega's, die op maandagochtend glunderend op kantoor verschenen...

Enfin….” 

 

Dit artikel is eerder verschenen in december 2024 in OUD’ NIEUWS, het blad van de Vereniging Gepensioneerden KPMG.