Nieuwe Europese regels zullen het Belgische boekhoudrecht grondig hervormen. De Europese Accountingrichtlijn 2013/34/EU van 26 juni 2013 moest uiterlijk tegen 20 juli 2015 in de Belgische boekhoudwetgeving geïmplementeerd worden en de geplande wetswijzigingen worden van toepassing vanaf boekjaren die beginnen op of na 1 januari 2016. Op 18 maart jl. keurden de sociale partners binnen de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB) unaniem een advies goed over de wijze waarop deze omzetting het best kan gebeuren in de Belgische wetgeving.De hervorming heeft betrekking op diverse aspecten van het boekhoudrecht. We lichten er hier drie toe.

 

1. De aanpassing van de groottecriteria (artikel 15 van het Wetboek van vennootschappen)

De groottecriteria delen de vennootschappen in als een kleine of grote onderneming. De grootte van de onderneming bepaalt of er door het bestuursorgaan een jaarverslag moet worden opgemaakt, welk type schema er voor de jaarrekening moet worden gebruikt en of de onderneming een commissaris moet benoemen. Kleine vennootschappen hebben hierbij tal van fiscale voordelen zoals een verhoogde tariefaftrek van risicokapitaal, een verhoogde investeringsaftrek voor beveiliging, een vrijstelling van de pro rata-afschrijving en een spreiding van bijkomende kosten in de aanschaffingswaarde van activa.

Tot nu toe werd een onderneming als klein beschouwd indien zij voor het laatste en het voorlaatste afgesloten boekjaar niet meer dan één van de volgende drempels overschrijdt:

• jaargemiddelde van het personeelsbestand: 50
• jaaromzet (exclusief btw): € 7.300.000,00
• balanstotaal: € 3.650.000,00

tenzij het jaargemiddelde van het personeelbestand meer dan 100 bedraagt.

Deze criteria zullen verhoogd worden naar:

• jaargemiddelde van het personeelsbestand: 50
• jaaromzet (exclusief btw): € 9.000.000,00
• balanstotaal: € 4.500.000,00

Een belangrijke nieuwigheid door de invoering van de richtlijn is dat verbonden vennootschappen hun criteria niet langer op geconsolideerde basis mogen berekenen. Dochterondernemingen die klein zijn op basis van artikel 15 W. Venn., maar die voorheen geconsolideerd de criteria overschreden en daardoor een volledig schema moesten neerleggen, zullen voortaan een verkort schema mogen neerleggen.

Bijkomend worden de fiscale bepalingen voor kleine vennootschappen opengetrokken naar een groter aantal vennootschappen. De CBR is wel van oordeel dat het aan de fiscale wetgever toekomt om - voor elke fiscale bepaling die verwijst naar artikel 15 W. Venn. - vast te stellen of de criteria op enkelvoudige of op geconsolideerde basis moeten berekend worden.

2. Invoering van de microvennootschap

De richtlijn voorziet de mogelijkheid om een categorie van micro-ondernemingen in te voeren en de CBR stelt in haar adviesnota voor om deze categorie effectief in te voeren. Micro-ondernemingen worden omschreven als "ondernemingen die op de balansdatum de grensbedragen voor ten minste twee van de drie volgende criteria niet overschrijden":

• balanstotaal: € 350.000,00
• netto-omzet: € 700.000,00
• gemiddeld personeelsbestand gedurende het boekjaar: 10

De microvennootschappen vormen een subcategorie van de kleine vennootschappen. De jaarrekening van een microvennootschap zou identiek zijn aan deze voor kleine vennootschappen wat betreft de balans en de resultatenrekening, maar met slechts vijf toelichtingen:

• een samenvatting van de waarderingsregels en andere verplicht te vermelden niet-gestructureerde toelichtingen;
• een staat van de vaste activa;
• de niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen;
• het bedrag van de aan de leden van de bestuurs-, leidinggevende en toezichthoudende organen verleende voorschotten en kredieten;
• het aantal eigen aandelen dat door de vennootschap zelf en door haar dochterondernemingen wordt aangehouden.
  

 

3. Afschaffing publicatiekost

De CBR stelt voor om de verplichte publicatie van de mededeling van neerlegging van de jaarrekening in de Bijlagen tot het Belgisch Staatsblad af te schaffen. Deze afschaffing zou voor de ondernemingen een besparing van ruim € 28,5 miljoen betekenen.

Verder vraagt de raad specifiek voor de microvennootschappen een verlaagde kostprijs voor de neerlegging van de jaarrekening bij de Balanscentrale van de NBB.